De Paradijsvogels | tekst Gaston Martens | regie Jef Demedts
Vrolijk volksspel en kleurrijk totaalspektakel: vernietigende kritiek en overweldigend succes.
Tijdens de eindejaarsperiode van 1972 was bij NTG De paradijsvogels te zien. Een vrolijk mirakelspel van de hand Gaston Martens, een brouwer en atleet, die het schreef rond 1930. Het verhaal gaat als volgt. In café Den bonten os maken cafébaas Bolle en zijn boezemvriend Rietje zich klaar om als Sinterklaas en Nicodemus op ronde te gaan. Wanneer ze het café verlaten, rijdt een auto hen omver. Ze komen in coma terecht en zweven van de hel naar de hemel, waar Sint-Pieter hen terug naar de aarde stuurt, om hun leven te beteren. Regisseur Jef Demedts maakte er een kleurrijk spektakel van met zang van Walter De Buck, en spel door Daniël De Cock, Lieve Moorthamer, Blanka Heirman en Cyriel Van Gent.
Het stuk ging niet onopgemerkt voorbij. Niet minder dan 35 079 toeschouwers kwamen kijken. Een publieksopkomst die bijvoorbeeld in scherp contrast stond met de 12094 toeschouwers die seizoensopener De Kerstentuin bijwoonden. In een artikel van Het Laatste Nieuws staat te lezen hoe 'George Pappens, de man achter het bespreekbureau aan het Sint-Baafsplein niet minder dan 1000 mensen in de KNS-zaal moest 'stapelen' en daar glansrijk in slaagde op de koop toe.' Terwijl De Paradijsvogels zo de grootste publieke belangstelling boekte die een NTG-productie tot dan toe had gekend, moest regisseur Demedts zich vooral verdedigen tegen vernietigende kritieken.
Een greep uit de stemmen in de pers, die uiteen lopen van 'Staande ovatie voor Paradijsvogels' tot 'Arm reactionair Vlaanderen, om bij te schreien.':
'De Paradijsvogels hoort niet thuis op het repertoire van een gesubsidieerd gezelschap. Ik ben ervan overtuigd dat 35000 toeschouwers de NTG-kassa doen rinkelen zoals ze nergens rinkelt, maar subsidies dienen om risico's te nemen.' (Fred Braeckman)
'Van dat kloeke dialect, geurend naar velden en beemden, valt er te smullen als van een ferme snee roggebrood met hesp. Bij geschrifte hebben wij steeds het ABN verdedigd, maar dit betekent niet dat onze gewestspraken geen deel van ons cultuurpatrimonium vormen (…). Wie wars van dramaturgisch getheoretiseer spontane communicatie tussen scène en zaal verlangt, moet volstrekt naar deze klassieker heen; de ouderen met een kinderzieltje, want alleen zo zullen zij diepe levensbeschouwelijke wijsheid ontwaren bij nederige bloeden als Bolle en Rietje.' (Frank de Keyser, Het Laatste Nieuws)
'Met de enorme bijval van De Paradijsvogels werd nu ook een enorme deuk gegeven aan een – als algemeen geldend beschouwd – principe dat de perskritiek het publiek in zekere mate beïnvloedt. Dit is zeker voor De Paradijsvogels niet het geval geweest vermits de kritiek op verre na niet onverdeeld gunstig waren. Bepaalde kranten publiceerde zelfs een vernietigende recensie. Maar het werk van Gaston Martens is volks, met een traan en veel gelach en met poëzie. Het bewijs is nu geleverd dat dergelijke werken op het repertoire van een gezelschap zeker niet misstaan, al is het maar om mensen naar de schouwburg te brengen die er anders nooit een voet zouden zetten.' (WVDM, Het Laatste Nieuws)
