FRONT | regie Luk Perceval
2014 is het jaar waarin De Groote Oorlog wordt herdacht. FRONT is daarop het antwoord van NTGent en Thalia Theater Hamburg. Een suggestieve polyfonie, meer bepaald van de stellingoorlog in de IJzervlakte, de plek waar de twee frontlinies — de Duitsers versus de Geallieerden — in oktober 1914 tot stilstand kwamen, hun laarzen vastgezogen in de kille modder van de Westhoek. FRONT biedt een impressie van het leven aan weerszijden van deze voorste linie, met getuigenissen in het Duits, Frans, Nederlands en Engels.
Regisseur Luk Perceval baseerde zich op Im Westen nichts Neues, een beroemde roman uit 1929 van Erich Maria Remarque. De Duitse auteur had zelf aan het front gevochten en schreef een bestseller over zijn wedervaren als 'Frontschwein' — kanonnenvlees, zeg maar — met een openheid die niet door iedereen in Duitsland werd gewaardeerd. In de jaren dertig werd hem het Duitse staatsburgerschap zelfs ontnomen. Voor de speeltekst aan de zijde van de Geallieerden is er onder meer geput uit het oorlogsdagboek van de Franse soldaatvrijwilliger Henri Barbusse: Le Feu uit 1916. Daarnaast zijn er personages gecreëerd op basis van tijdsdocumenten, brieven en krantenknipsels.
De meertalige teksten krijgen een vertaling via boventiteling en worden live ondersteund door de muziek van Ferdinand Försch. Deze eigenzinnige componist en instrumentenbouwer is afkomstig uit Hamburg en creëert een uniek klanklandschap: een sfeer waarin het gesproken woord als het ware wordt opgetild.
De voorstelling ging in première in Hamburg op 29 maart 2014 en maakte een uitgebreide tournee naar onder meer Edinburgh, Sarajevo, Belgrado, Praag, Gdansk, Berlijn (in de tuin van de Duitse president Joachim Gauck) en Amsterdam, om maar enkele steden te noemen.
Pers en publiek zijn samen onder de indruk:
"Front schudt de toeschouwer genadeloos door elkaar. Ik kwam stil en rillend uit de zaal. Een beetje krom ook. Gebogen. Geen kwaaie houding trouwens voor een hommage aan de onbekende oorlogsdoden." - De Groene Amsterdammer
"Het is ook theater dat geen troost of verlichting biedt. Aan het slot past, zoals bij de Mattheuspassie in Nederlandse kerken, alleen verbijstering en stilte." - De Standaard (*****)
